80 Yıllık Unutulmayan Büyük Acı !

Haber: İbrahim Gürler

Yıl 1939, günlerden 26 Aralık’ı 27 Aralık’a bağlayan gece saat 02.00 de meydana gelen 7,9 şiddetindeki deprem, Erzincan’ı 52 saniye boyunca sallamış ve koca bir şehri adeta haritadan silmişti. Yerle bir olan Erzincan’da ve depremin etkilediği diğer illerde toplam 32 bin 962 kişi ölmüş, yaklaşık 100 bin kişi yaralanmış ve 116 bin 720 bina yıkılmıştı.
 

DEPREM ŞEHRİ ADETA HARİTADAN SİLMİŞTİ
27 Aralık 1939 tarihinde meydana gelen ve kayıtlara göre yaklaşık 33 bin kişinin hayatını kaybettiği büyük Erzincan Depremi’nin yıl dönümü. 80 yıl önce Erzincan’da meydana gelen bu deprem şehri adeta haritadan silmişti. 1992 Yılında yine Erzincan’da yıkıcı bir deprem yaşandı. Bu depremde de binlerce vatandaşımız beton yığınları arasında can verdi. Ünlü Şair Nazım Hikmet 1939 Erzincan Depremi ile ilgili kaleme aldığı “Kara haber” isimli şiirinde depreme uyurken yakalanan insanların binaların altında can verirken, çıkan yangınların yanı sıra-30 derece soğukta hayatını kaybeden binlerce kişi için “Uyanıp kaçamadılar, kuş olup uçamadılar” diye ifade etmişti.
 

20 BİN OLAN ŞEHİR NÜFUSU 12 BİNE DÜŞMÜŞ
Erzincan’dan Amasya’ya (yaklaşık 400 km), Sivas’tan Karadeniz’e (yaklaşık 200 km) kadar olan bir bölge içinde büyük tahribata yol açan bu büyük deprem, en büyük yıkımı Erzincan’da meydana getirmişti. Deprem öncesi 20 bin olan şehir nüfusu 12 bine düşmüş, diğer kayıplar ilçelerde, köylerde ve komşu illerde meydana gelmişti.
2. Dünya savaşı arifesinde gelen bu felaket, ülkeyi derinden sarsmış, Erzincan ve bölgeyi yerle bir eden bu büyük depreme o günün koşullarında karşı koymak pek de mümkün olmamıştı. Kerpiç ve ahşap evlerin çoğunlukta olmasına, birde ağır kış koşullarının getirdiği olumsuzluklar eklenince, yaşanan felaketin boyutları unutulmayacak bir faciaya dönüşmüştü.
Depremden kendini kurtaranlar gece yarısı -30 derecede, karlar içinde yarı çıplak perişan bir vaziyette göçükler altında kalan yakınlarını elleriyle çekip çıkarmaya çalışıyorlardı. Devrilen sobalardan, mangallardan çıkan yangınlar şehri sarmış, yanan binalara yaklaşmak mümkün olmuyordu. İnsanın tahayyül sınırlarının çok ötesinde dayanılmaz sahneler yaşanıyordu. Şehirde zarar görmeyen bina kalmamıştı. Depremin artçıları da bir yandan korku ve zarar vermeye devam ediyordu.
Kopan hatlar nedeniyle şehrin dış dünyayla bağlantısı kesilmiş, şehir acı kaderiyle baş başa kalmıştı. Deprem Erzincan’la birlikte birçok ilde hissedilmişti. Yaklaşık 33 bin kişinin yaşamını yitirdiği 1939 Erzincan Depreminin üzerinden tam 80 yıl geçti.

ALLAH BİR DAHA BÖYLE FELAKET YAŞATMASIN 

Depremin tanıklarından 89 yaşındaki Yaşar Gürler, deprem felaketi sırasında 9 yaşında olduğunu, Üzümlü İlçesine bağlı Bayırbağ, köyünde ikamet ettiklerini söyledi. “Gece uyuduğum sırada deprem meydana geldi. Biz o dönem 3 kardeştik.. Babam beni ve diğer kardeşlerimi evden dışarı çıkardı. Depremin  ardından enkaz altında kalan insanları ve canlı hayvanları kurtarma çalışması başlatıldı. Allah bir daha böyle felaket yaşatmasın.” Dedi. 
 

3 GÜN ULAŞIM SAĞLANAMADI 
Erzincan depremleri konusunda araştırma yapan Jeoloji Yüksek Mühendisi Selahattin Ayan ise “80 yıl önceki 7,9 büyüklüğündeki depremde 33 bin kişi yaşamını yitirdi, 100 bin insan yaralandı, şehir adeta yerle bir oldu.” dedi. Selahattin Ayan, deprem sonrası bölgeye 3 gün ulaşım sağlanamadığına dikkati çekti.